Türkiye’nin uzaydaki gözleri

Uzay teknolojileri alanındaki çalışmalarını yoğunlaştıran Türkiye’nin uzayda 3’ü haberleşme uydusu 3’ü de gözlem uydusu olmak üzere toplam 6 aktif uydusu bulunuyor. Türksat 3A, Türksat 4A ve Türksat 4B uyduları haberleşme ihtiyaçlarını karşılarken, Rasat, Göktürk-1 ve Göktürk-2 uyduları ise gözlem amacıyla kullanılıyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Türkiye’de tasarlanarak üretilen ilk yer gözlem uydusu Rasat, 17 Ağustos 2011’de Rusya’dan fırlatıldı. Hiçbir sınırlama olmadan Dünya’nın her yerinden görüntü alabilen Rasat, bu görüntüleri TÜBİTAK Uzay’da bulunan yer istasyonuna iletiyor. Rasat’tan elde edilen görüntüler haritacılık, afet izleme, akıllı tarım, çevre, şehircilik ve planlama çalışmalarında kullanılıyor.
Uzayda görev yaptığı süre boyunca Dünya üzerinde toplam 14 milyon 956 bin 200 kilometrekare alanın görüntüsünü çeken Rasat, 2 bin 716 görevi başarıyla yerine getirdi. Tasarım ömrü 3 yıl olmasına rağmen 8 yıldır başarıyla çalışan Rasat, Dünya yörüngesinde 40 bin 855 tur attı.
Rasat uydusu, Güneş’e eş zamanlı dairesel yörüngede, 700 kilometre irtifada bulunuyor ve 7,5 metre siyah-beyaz, 15 metre çok bantlı uzamsal çözünürlükte süpürçek (pushbroom) kamerayla görev yapıyor.
Göktürk-2 görev yörüngesinde 33 binin üzerinde tur attı
Türkiye’nin yüksek çözünürlüklü yerli keşif uydusu Göktürk-2 de 2012’de gerçekleştirilen fırlatma operasyonuyla görev yörüngesine yerleştirildi.
TÜBİTAK Uzay ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) iş ortaklığında üretilen Göktürk-2, Çin’deki Jiuquan Fırlatma Merkezi’nden uzaya gönderildi.
Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından işletilen ve 2,5 metre çözünürlüğe sahip Göktürk-2, Türkiye’nin savunma, çevre, şehircilik, tarım ve ormancılık alanlarındaki ihtiyaçlarına yanıt veriyor.
Görev yörüngesinde attığı 33 binin üzerinde turla 7 yaşını dolduran Göktürk-2, Rasat uydusuna göre 3 kat daha yüksek görüntü çözünürlüğüne ve 4 kat daha yüksek kütleye sahip bulunuyor.
Söz konusu uyduda TÜBİTAK Uzay tarafından geliştirilen milli uçuş bilgisayarı ve yazılımı kullanılıyor.
Yaklaşık 400 kilogram ağırlığındaki Göktürk-2 uydusunun, istenildiğinde yeryüzünün 3 boyutlu haritalarının hazırlanmasında kullanılabilecek stereo görüntüleme imkânları da sunacak yüksek manevra kabiliyeti bulunuyor.
Göktürk-1 TSK’nın hedef istihbaratını karşılıyor 
Göktürk-1 uydusu da hem sivil hem de askeri uygulamalar için çok yüksek çözünürlüklü uydu görüntüleri sağlayan ve bu özellikleriyle en gelişmiş sistemlere sahip keşif, gözlem uyduları arasında yer alıyor.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) hedef istihbaratına yönelik ihtiyacını, coğrafi kısıtlama olmaksızın Dünya’nın her yerinden yüksek çözünürlüklü uydu görüntüsüyle karşılayan Göktürk-1, 2016’da Fransız Guyanası’nda bulunan Koruou Fırlatma Merkezi’nden gönderildi.
Göktürk-1, Hava Kuvvetleri Komutanlığının projesi olarak, TUSAŞ, ASELSAN, TÜBİTAK, Ulusal Elektroni̇k ve Kri̇ptoloji̇ Araştırma Ensti̇tüsü, ROKETSAN, TR TECNOLOGY gibi Türk ortaklarının katılımı ve Thales Alenia Space sorumluluğunda geliştirildi.
Yakıtsız olarak yaklaşık bin 70 kilogram kütleye sahip Göktürk-1, yörüngede yüksek çözünürlüklü optik kamerasıyla Güneş eş zamanlı görev yapıyor.
Dünya’daki herhangi bir yerde keşif yapmak için tasarlanan 0,50 metre çözünürlüklü uydunun ömrü, 7 yıl olarak öngörülüyor.
İMECE için 2021 hedefi
Türkiye’nin uydu teknolojileri alanındaki yatırımları sürerken, yüksek çözünürlüklü İMECE adlı gözlem uydusunun geliştirilmesine yönelik çalışmalar da ilerliyor.
İMECE ve Türkiye’nin ilk haberleşme uydusu Türksat 6A uydularının 2021 yılında uzaydaki yerlerini alması planlanıyor.
Haberleşme uydularından Türksat 5A ve Türksat 5B’nin tasarım ve üretim faaliyetleri de Airbus D&S firmasının Fransa ve İngiltere’deki tesislerinde takvime uygun şekilde devam ediyor. Türksat 5A uydusunun 2020’de, Türksat 5B’nin ise 2021’de uzaya gönderilmesi hedefleniyor.
Daha önce uzaya yollanan 3 haberleşme uydusu Türksat 1B, Türksat 1C, Türksat 2A ile BİLSAT isimli bir gözlem uydusu ise ömrünü tamamladı.